วาจาติ วาจาย อนาลปนฺโตฯ คิรํ โน จ ปเร ภเณยฺยาติ ‘‘อิติ อิเม โสสฺสนฺตี’’ติ ปรปุคฺคเล สนฺธาย สทฺทมฺปิ น นิจฺฉาเรยฺยฯ อยํ ปญฺหา ‘‘สนฺติํ อาปตฺติํ นาวิกเรยฺย, สมฺปชานมุสาวาทสฺส โหตี’’ติ อิมํ มุสาวาทํ สนฺธาย วุตฺตาฯ ตสฺส หิ ภิกฺขุโน อธมฺมิกาย ปฏิญฺญาย ตุณฺหีภูตสฺส นิสินฺนสฺส มโนทฺวาเร อาปตฺติ นาม นตฺถิฯ ยสฺมา ปน อาวิกาตพฺพํ น อาวิกโรติ, เตนสฺส วจีทฺวาเร อกิริยโต อยํ อาปตฺติ สมุฏฺฐาตีติ เวทิตพฺพาฯ

สงฺฆาทิเสสา จตุโรติ อยํ ปญฺหา อรุณุคฺเค คามนฺตรปริยาปนฺนํ นทิปารํ โอกฺกนฺตภิกฺขุนิํ สนฺธาย วุตฺตา, สา หิ สกคามโต ปจฺจูสสมเย นิกฺขมิตฺวา อรุณุคฺคมนกาเล วุตฺตปฺปการํ นทิปารํ โอกฺกนฺตมตฺตาว รตฺติวิปฺปวาสคามนฺตรนทิปารคณมฺหาโอหียนลกฺขเณน เอกปฺปหาเรเนว จตุโร สงฺฆาทิเสเส อาปชฺชติฯ

สิยา อาปตฺติโย นานาติ อยํ ปญฺหา เอกโตอุปสมฺปนฺนา ทฺเว ภิกฺขุนิโย สนฺธาย วุตฺตาฯ ตาสุ หิ ภิกฺขูนํ สนฺติเก เอกโตอุปสมฺปนฺนาย หตฺถโต คณฺหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ, ภิกฺขุนีนํ สนฺติเก เอกโตอุปสมฺปนฺนาย หตฺถโต คณฺหนฺตสฺส ทุกฺกฏํฯ

จตุโร ชนา สํวิธายาติ อาจริโย จ ตโย จ อนฺเตวาสิกา ฉมาสกํ ภณฺฑํ อวหริํสุ, อาจริยสฺส สาหตฺถิกา ตโย มาสกา, อาณตฺติยาปิ ตโยว ตสฺมา ถุลฺลจฺจยํ อาปชฺชติ , อิตเรสํ สาหตฺถิโก เอเกโก, อาณตฺติกา ปญฺจาติ ตสฺมา ปาราชิกํ อาปชฺชิํสุฯ อยเมตฺถ สงฺเขโปฯ วิตฺถาโร ปน อทินฺนาทานปาราชิเก สํวิทาวหารวณฺณนายํ วุตฺโตฯ

(2) ปาราชิกาทิปญฺหาวณฺณนา

[480] ฉิทฺทํ ตสฺมิํ ฆเร นตฺถีติ อยํ ปญฺหา ทุสฺสกุฏิอาทีนิ สนฺถตเปยฺยาลญฺจ สนฺธาย วุตฺตาฯ

เตลํ มธุํ ผาณิตนฺติ คาถา ลิงฺคปริวตฺตํ สนฺธาย วุตฺตาฯ

นิสฺสคฺคิเยนาติ คาถา ปริณามนํ สนฺธาย วุตฺตาฯ